Đường lối phát triển đất nước của Đảng Cộng sản Việt Nam được chứng minh bằng những thành tựu to lớn trong thực tiễn và đã khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là lựa chọn duy nhất, đúng đắn của dân tộc Việt Nam, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại, theo như lời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định “Chưa bao giờ đất nước ta có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày hôm nay”.
Tuy nhiên các thế lực thù địch tăng cường chiến lược “diễn biến hòa bình”; ra sức tiến hành các hoạt động chống phá, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” từ trong nội bộ Đảng và Nhà nước bằng thủ đoạn "nội công, ngoại kích”, nhằm làm rối loạn, lung lay ý chí của cán bộ, đảng viên.
Thực tiễn cho thấy trước những kỳ Đại hội của Đảng, các thế lực thù địch, cơ hội chính trị tiến hành chống phá Đảng ta một cách quyết liệt, trắng trợn. Chúng lợi dụng những vấn đề còn hạn chế trong chính sách an sinh xã hội, sự phân hóa giàu nghèo, khoảng cách chênh lệch về phát triển giữa vùng miền, các vụ việc tham nhũng, tiêu cực... để đẩy mạnh tuyên truyền xuyên tạc, đả kích vai trò lãnh đạo của Đảng; quy chụp, đổ lỗi, hạ thấp uy tín của Đảng.
Về phạm vi tổ chức “tự diễn biến” chúng làm thay đổi ở tầm quản lý vĩ mô về đường lối, chủ trương, pháp luật, làm thay đổi bản chất chính trị, thậm chí làm suy yếu và tan rã tổ chức đó. Về cá nhân “tự diễn biến” là sự thay đổi về bản lĩnh chính trị, thay đổi quan điểm, tư tưởng của cán bộ, đảng viên trong nhận thức chính trị và hành động xa rời, thậm chí đi ngược lại chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm tư tưởng của Đảng. “tự chuyển hóa” là hậu quả tất yếu của quá trình “tự diễn biến”, nếu không được phát hiện và ngăn chặn kịp thời hậu quả khó lường.
 Để xảy ra “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ là rơi vào bẫy của các thế lực thù địch, thủ đoạn của chúng gây ra tình trạng mất đoàn kết trong nội bộ các cơ quan, đơn vị từ đó làm suy thoái từ bên trong sẽ dẫn đến tự tan rã, tự sụp đổ.
Từ Đại hội XII Đảng ta đã nhận định: “Bốn nguy cơ mà Hội nghị đại biểu toàn quốc giữa nhiệm kỳ khóa VII của Đảng (năm 1994) nêu lên vẫn tồn tại, có mặt diễn biến phức tạp như tham nhũng, lãng phí, “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch với những thủ đoạn mới, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; niềm tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân vào Đảng, vào chế độ có mặt bị giảm sút”. Trong thời gian tới, các thế lực thù địch tiếp tục tăng cường đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình” chống phá sự nghiệp cách mạng của Đảng và Nhân dân ta; tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong một bộ phận cán bộ, đảng viên và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí vẫn còn diễn biến phức tạp; khoảng cách giàu - nghèo, đạo đức xã hội có mặt xuống cấp làm giảm lòng tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân vào Đảng và Nhà nước.
Chính vì vậy cần cảnh giác, nhận diện, chấn chỉnh kịp thời những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của tổ chức, cá nhân, giúp cán bộ, đảng viên xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, không lung lay, dao động, tuyệt đối tin tưởng vào con đường mà Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Nhân dân ta đã lựa chọn, đóng góp sức mình phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân.