Di tích lịch sử Ngã tư Đức Hòa tọa lạc tại điểm giao nhau giữa tỉnh lộ 824 và 825 thuộc khu phố 3, thị trấn Đức Hòa, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An. Nơi đây vào ngày 04/6/1930, đồng chí Châu Văn Liêm, Bí thư liên tỉnh Gia Định – Chợ Lớn và đồng chí Võ Văn Tần, Bí thư Quận ủy Đức Hòa lãnh đạo hơn 5.000 nông dân Đức Hòa tập trung trước Dinh quận trưởng đấu tranh chống sưu cao thuế nặng, chống đàn áp. Cuộc biểu tình bị đàn áp đẫm máu, đồng chí Châu Văn Liêm cùng nhiều đồng bào, đồng chí khác đã hi sinh. Sau cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ, để khủng bố tinh thần đấu tranh cách mạng của nhân dân Đức Hòa, thực dân Pháp lập đài xử bắn các chiến sĩ Nam Kỳ khởi nghĩa quận Đức Hòa, cách dinh quận khoảng 200m. Chỉ trong tháng 7/1941 đã có 29 nghĩa quân Nam Kỳ khởi nghĩa ngã xuống nơi đây.

Ảnh: Đoàn viên, thanh niên chụp ảnh lưu niệm tại khu Di tích Ngã tư Đức Hòa

Là nơi ghi dấu những sự kiện quan trọng trong nhiều thời kỳ lịch sử, Khu vực Ngã tư Đức Hòa đã được Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia. Di tích lịch sử Ngã tư Đức Hòa đứng giữa Ngã tư thị trấn Đức Hòa sôi động hôm nay đã khẳng định cho một quá trình dài đấu tranh cách mạng kiên cường và đầy anh dũng của Đảng bộ và nhân dân Long An trong kháng chiến, là niềm tự hào của Đảng bộ, nhân dân huyện Đức Hòa.

Ảnh: Đoàn đến thắp hương, tưởng nhớ và chụp ảnh lưu niệm tại khu Di tích Ngã tư Đức Hòa

Cùng ngày, Đoàn đã đến thăm Di tích lịch sử cấp quốc gia Vườn – Nhà ông Hương bộ Nguyễn Văn Thỏ (ông Bộ Thỏ) tọa lạc tại ấp Bình Hữu 2, xã Đức Hòa Thượng, huyện Đức Hoà, tỉnh Long An. Nơi đây vào ngày 06/03/1930, đồng chí Võ Văn Tần đã triệu tập cuộc họp bí mật tại để thành lập nên chi bộ Đảng cộng sản làng Đức Hòa - chi bộ đầu tiên của tỉnh Chợ Lớn.

Ảnh: Bia giới thiệu về di tích nhà ông Hương bộ Nguyễn Văn Thỏ (ông Bộ Thỏ)

Khu di tích là tư gia của ông Nguyễn Văn Thỏ, tên thật là Nguyễn Văn Thới. Ông giữ chức Hương bộ - một chức vụ trong Ban hội tề của làng, nên dân trong vùng thường gọi là ông Bộ Thỏ. 

Ngày 06/3/1930, trước tình hình khai thác thuộc địa ngày càng gay gắt của thực dân Pháp, cũng như phong trào đấu tranh yêu nước của nhân dân diễn ra sôi nổi, đồng chí Võ Văn Tần đã tổ chức cuộc họp bí mật, thống nhất tuyên bố chuyển Chi bộ An Nam Cộng sản Đảng làng Đức Hòa thành Chi bộ Đảng Cộng sản Việt Nam làng Đức Hoà. Lúc này, nhằm đảm bảo tính bí mật, các đồng chí trong chi bộ đã tổ chức cuộc họp tại ao nước bên trái ngôi nhà ông Bộ Thỏ. Bên cạnh ao nước là cây khế, dưới cây khế có hầm bí mật thông ra hào nước để ẩn tránh khi có động. Đây là chi bộ Đảng đầu tiên của tỉnh Chợ Lớn và là một trong những chi bộ Đảng được thành lập sớm nhất ở Nam Kỳ. Chi bộ gồm có 7 đồng chí: Võ Văn Tần (Bí thư), Nguyễn Văn Sậy (Phó Bí Thư), Võ Văn Tây, Võ Thị Phái, Võ Văn Ngân, Nguyễn Văn Thới, Nguyễn Văn Ngọc. Chi bộ đã ra Nghị quyết: “Lấy thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga làm nội dung vận động vực dậy tinh thần quần chúng, đồng thời ráo riết phát triển tổ chức trước tiên ở những nơi có cơ sở quần chúng tốt như: Mỹ Hạnh, Hựu Thạnh, tiến tới thành lập Quận ủy”.

Ảnh minh họa

Năm 1994, Ủy ban ban nhân dân huyện Đức Hòa đã cho xây dựng tại khu vườn nhà ông Bộ Thỏ bia kỷ niệm sự kiện thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của tỉnh Chợ Lớn. Đến năm 2012, ngôi nhà ông Bộ Thỏ đã được phục dựng lại nguyên bản trên một mảnh vườn rộng 10,342m2 với lối kiến trúc ba gian, hai chái, có hàng hiên bao bọc xung quanh cùng kết cấu khung sườn bằng gỗ; ao nước bên trái ngôi nhà cũng được tái hiện lại cuộc họp bí mật với hình tượng 7 đồng chí đảng viên, gần ao nước là cây khế cổ thụ xanh tươi như nhắc nhở cho hậu thế một thời kỳ đầy gian khổ nhưng rất đỗi hào hùng của dân tộc.

Sự kiện thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của tỉnh Chợ Lớn tại khu nhà ông Bộ Thỏ có ý nghĩa quan trọng đối với phong trào cách mạng ở Đức Hòa nói riêng và tỉnh Chợ Lớn nói chung phát triển mạnh mẽ, bước sang một thời kỳ mới, thời kỳ có Đảng lãnh đạo. Từ đây, đã đưa phong trào đấu tranh lên đỉnh cao, góp phần cùng nhân dân cả nước đánh đổ chế độ thực dân phong kiến, hoàn thành sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Với ý nghĩa đó, địa điểm thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của tỉnh Chợ Lớn (khu Vườn - Nhà ông Bộ Thỏ) đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là di tích lịch sử cấp quốc gia.

Đoàn đến thắp hương tại Di tích nhà ông Hương bộ Nguyễn Văn Thỏ

Qua hoạt động ý nghĩa này, đoàn viên thanh niên chi đoàn được tìm hiểu nhiều kiến thức lịch sử địa phương Đức Hòa nói riêng và lịch sử Đảng bộ Long An nói chung bằng nhiều hình thức phong phú, sinh động. Theo đó, tinh thần tự hào dân tộc trong đội ngũ đoàn viên thanh niên được nâng lên, góp phần cỗ vũ tư tưởng, nguyện vọng, nâng cao tinh thần cống hiến, sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ được giao tại cơ quan, đơn vị trong thời gian tới.

                                                                                                Sơn Tùng